Naar aanleiding van de commotie rondom het aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel, roept de Rooms-Katholieke Kerk op tot een waardige wijze van hulp aan deze
asielzoekers. Mgr. De Korte, referent voor Kerk en Samenleving namens de Nederlandse bisschoppenconferentie, pleit voor minimaal een (schoon) bed, bad en brood voor allen. Mgr. Van den Hout van het bisdom Groningen-Leeuwarden, referent voor Missie en Ontwikkelingssamenwerking, waarschuwt voor groeiend negatief burgersentiment in plattelandsregio’s: “opeenvolgende crises en uitstel van aanpak versterken dit.’’
‘Mensen die op Nederlands grondgebied zijn, moeten vanuit christelijk perspectief op een waardige manier worden geholpen, niet alleen door de instanties, ook gelovigen hebben hierin een taak.’ Bisschop Gerard de Korte verwijst hierbij ook naar de brieven die de Nederlandse bisschoppen hebben geschreven over de opvang van vluchtelingen om dit thema onder de aandacht van de gelovigen te brengen. Mgr. Ron van den Hout van het noordelijk bisdom Groningen-Leeuwarden, is door de lokale parochie in de omgeving van Ter Apel geïnformeerd. Hij spreekt zich uit in een recent interview (zaterdag 27 augustus jl.) met het Dagblad van het Noorden over ‘’de beschamende toestand’’ in Ter Apel. Hij beluistert ook groeiende antipathie in plattelandsregio’s jegens bestuurders door de recente opeenstapeling van crises: onopgeloste aardbevingsschade in Groningen, boerenprotesten, tekort aan betaalbare woningen, dringende vluchteling- en asielzoekersopvang, stijgende energielasten door de oorlog in Oekraïne. Contacten van het bisdom lopen via de katholieke parochies, die lokaal betrokken zijn bij praktische, sociale en diaconale hulpverlening aan asielzoekers.
‘Vluchtelingen mogen een beroep op ons doen. Velen van hen komen uit een oorlogsgebied, zijn gescheiden van hun familie, en dragen ervaringen van geweld en verschrikkingen met zich mee. Laat weten dat wij om hen geven door een luisterend oor en onze aandacht en onze daadwerkelijke bereidheid om hen bij te staan,’ zo benadrukten de bisschoppen een brief van de Nederlandse bisschoppenconferentie. Ook de pauselijke encycliek Laudato Sí (2015) wijst op de samenhang van ecologische en economische crisiseffecten. Het motiveerde de paus tot een oproep aan de mensheid voor diepgaande morele en ecologische levensstijlverandering.
Nabuurschap
Bisschop De Korte
van het bisdom Den Bosch stipt de boosheid aan die er is in een dorp als Albergen, waar ook asielzoekers zouden moeten worden opgevangen. ‘Wat je daar ziet is de boosheid van de plaatselijke politiek omdat ze aan de kant worden geschoven en om het grote aantal mensen dat in het dorp moet worden opgevangen. Ik ken die regio, het nabuurschap zit er heel sterk in, het zorgen voor elkaar. De schrik om het relatief grote aantal mensen dat ze in zo’n relatief klein dorp moeten opvangen, kan ik wel begrijpen. Maar laten we niet vergeten dat in dit soort dorpen ook populisten wonen die vervelende dingen roepen. Tegelijk heb ik op de radio ook mensen gehoord, die heel nuchter reageerden. Zo van: we gaan dat oplossen.’ De bisschop onderstreept dat een land dat zo rijk is als Nederland, in staat zou moeten zijn om echte vluchtelingen op te nemen en om dat goed te organiseren. ‘Daarin staan we achter paus Franciscus die
onvermoeibaar voor de vluchtelingen op komt en altijd pleit voor menswaardige opvang. Hij zegt: we zijn één mensenfamilie.’
Levensstijl verandering
Mgr. Van den Hout, bisschop van Groningen-Leeuwarden, is bezorgd over de situatie zoals die zich voordoet in zijn bisdom: een regio met veel platteland en weinig grootstedelijk gebied. Hij vindt de situatie in Ter Apel beschamend en vernederend. Dit voorjaar bezocht hij met de werkgroep Vluchtelingen van de Nederlandse Raad van Kerken diverse plekken in Griekenland. Zoiets als nu in Ter Apel heeft hij zelfs daar niet gezien. ‘Wat me van Griekenland vooral bijbleef is de praktijk van de regering om op illegale wijze vluchtelingen buiten de grenzen te houden en terug te sturen (push backs). Er komen steeds meer signalen dat het gebeurt. Europese rechten van vluchtelingen worden niet gerespecteerd.’
‘Het kan niet zo zijn dat opvangsituaties met teveel mensen, en te weinig bedden, sanitair en voedsel nu ook in Nederland bestaan. Laten we als overheid, maar ook als Nederlanders met elkaar, er alles aan doen om dat te voorkomen. En allereerst de groep vluchtelingen in Ter Apel menswaardig opvangen. Ik zou niet graag in de schoenen staan van de overheid, en ik ben er van overtuigd dat politici de situatie in Ter Apel ook beschamend vinden.’ De bisschop waarschuwt voor het elkaar versterkend effect onder plattelandsbewoners als regering en overheden opeenvolgende crisiseffecten niet slagen met daadkrachtige aanpak. ‘’Ik begrijp de frustratie van burgers en boeren als maatregelen met perspectief uitgesteld blijven. Ik beluister bij mensen in de regio groeiende negatieve vooroordelen jegens alle bestuur, en de overheid in ‘Den Haag’. Dit slachtoffergevoel en aanwakkering daarvan moeten we zien te voorkomen. Niet alleen de aarde als schepping van natuur, ook de samenleving mondiaal en lokaal is een ‘gemeenschappelijk huis’ zoals paus Franciscus in Laudato Sí ons voorhoudt.
Oplossingen vinden voor deze crises, economisch en ecologisch, doet naar mijn mening een beroep op de leefstijl van ons allen: burger en boer, supermarkt en vliegindustrie, kerken en scholen. Iets waar de paus ons toe oproept en waar wij als kerken en katholieke geloofsgemeenschap aan kunnen bijdragen. Een diepgaande morele en ‘ecologische’ bekering.’’