Bij de foto: Nederlandse vlag: www.sion.pics op Freepik
Als de boeren niet meer klagen en de pastoors niet meer vragen, dan nadert het einde der dagen. Volgens dit gezegde is het einde der tijden dus nog láng niet in zicht!
Geruststellend?
Het aanhoudend geklaag van boeren klonk met dat van burgers als een duet. Dat klaaglied werd gecombineerd tot de BoerBurgerBeweging (BBB). Dat mag bewijzen wat het waard is nu zij regeringsverantwoordelijkheid gaat dragen.
Maar wat als de clown de humor niet meer ziet, is het einde der tijden dan in zicht?
In de radiodocumentaire Yolo was cabaretier Freek de Jonge ooit pessimistisch over de toekomst. Hij was eens lid van de cabaretgroep Neerlands Hoop in Bange Dagen maar heeft toch weinig hoop in huidige bange dagen.
‘We doen maar wat. Er is geen enkele lijn meer, en er is nergens iemand die ons durft te leiden… Geen enkel mens in Nederland heeft meer de strijdlust om zich op te offeren voor de waarden waar het westen voor staat. Dat is het gevaar van de ironische levenshouding van de nieuwe generatie.’ Aldus de man die met humor zijn kost verdient.
Die nieuwe generatie is opgevoed door de voorgaande generatie, in een tijdsgeest die zij meehielpen creëren. Die generatie is weer opgevoed door opa en oma, in de tijdsgeest die opa en oma meehielpen creëren. Opa en oma op hun beurt…
De ontkerstening van Europa was al bezig maar kwam goed onder stoom met de generatie van opa en oma, de generatie van Freek de Jonge. Los van God (dus ontzuild) en sterk geïndividualiseerd doen we maar wat.
Al generaties lang doen we maar wat!
Ons ontwikkelings- en welvaartsniveau is in de geschiedenis van de mensheid nog nooit op zo’n hoog peil geweest. In onze cultuur consumeren we totdat de welvaartsziekten en het milieu ons onderuit halen. Toch regeert blijkens al die klaagzangen alom de ontevredenheid.
Ja, er zijn huisvestingsproblemen. Niet voor de eerste keer trouwens! Gelijk woonden nooit zo weinig mensen op zoveel vierkante meters en nog nooit hadden mensen zo veel ruimte nodig om hun spullen te bergen.
Ja, er zijn financiële problemen. Is ook niet nieuw! Wie het financieel slecht heeft, is toch nog veel beter af dan pakweg zo’n 50 jaar geleden.
Met de tijdsgeest waarin we, los van God en ontevreden, maar wat doen is het heel gemakkelijk scoren voor wie dolgraag wil leiden: het populisme.
Er is iemand die Bijbels verkoopt om zijn verkiezingscampagne te financieren. Hij noemt zich de “uitverkorene.” Wie zijn woorden hoort en zijn gedrag bekijkt, krijgt niet de indruk dat die man zelf ooit de Bijbel heeft gelezen. Alles staat zo haaks op de ware Uitverkorene, Jezus. De kandidaat is tegen migratie maar 2 van zijn 3 echtgenotes zijn immigrant. Migratie vergiftigt volgens hem het bloed van de natie maar dat geldt niet voor de kinderen die hij bij die buitenlandse echtgenotes verwekte. Hij is ook tegen kettingmigratie, uiteraard zijn eigen schoonouders de uitzondering op dat standpunt. Hij is miljardair (!) maar gebruikt de financiële donaties van de gewone man om zijn eigen advocaten te betalen.
‘Wacht u voor de valse profeten, mensen die tot u komen in schaapskleren maar van binnen roofzuchtige wolven zijn. Aan hun vruchten zult u ze kennen.’ (Mattheus 7, 15-16a)
Dichtbij: iemand verliet zijn partij omdat die besloot tot regeren met gedoogsteun van de PVV (kabinet Rutte I). Uitgerekend die man verlaat zijn nieuwe partij om minister te worden in een kabinet mét juist die partij.
‘We doen maar wat. Er is geen enkele lijn meer, en er is nergens iemand die ons durft te leiden…’
Het bemoedigende van nieuwe generaties: zij reageren op voorgaande generaties. Wat een generatie ooit uit handen liet vallen, een nakomende generatie pakt het ooit op.
‘Wat geweest is zal weer zijn. Wat gebeurd is zal weer gebeuren: nieuw is niets onder de zon. Er is wel eens iets waarvan men zegt: ‘Kijk, dit is iets nieuws!’ Maar dat is niet zo, vroeger was het er ook al.’ (Prediker 1, 9-10)
Zoiets gebeurde ook in 2 Koningen 22. De tempel van Jeruzalem werd overhoop gehaald, op zoek naar geld om het onderhoud te betalen. Bij die zoektocht werd gevonden wat men niet (meer) kende: het Boek van de Wet!
In gemoede vraag je je af wat dat volk toen al die tijd in de tempel kwam doen. Offeren omdat het hun cultuur was? Volksreligiositeit, God van alles en nog wat vragen maar God zelf nooit het woord gunnen? Zij deden maar wat?
Het Boek van de Wet werd weer geopend, gelezen én geleefd: ‘De Heer moet tegen ons wel in hevige toorn zijn ontbrand, aangezien onze vaderen niet geluisterd hebben naar de woorden van dit boek en niet hebben gehandeld naar alles wat daarin geschreven staat.’ (2 Koningen 22, 13b)
De komende jaren worden tal van protestantse en katholieke kerken leeg opgeleverd. In die kerken hoeft niemand geld te zoeken voor het onderhoud. Het is er niet. Pastoor of dominee hoeft ook niemand spreekwoordelijk nog iets te vragen…
Neerlands hoop in bange dagen?
Dat bij het uitruimen van zo’n leeg op te leveren kerkgebouw iemand het Boek vindt dat men niet (meer) kent: de Bijbel. Het boek waarmee God de generaties richting geeft. Het Woord, voorbeeld en offer van Gods Uitverkoren Zoon die iedere levende ziel wil helen, verzoenen, beminnen en met God en elkaar wil verbinden.
En als zelfs dat niet gebeurt dan is Neerlands hoop in bange dagen dat er ooit een generatie verschijnt die oppikt wat de vorige generaties uit handen lieten vallen: het christelijk geloof.
‘Alle volkeren zullen vóór Hem bijeengebracht worden, en Hij zal ze van elkaar scheiden, zoals een herder de schapen van de bokken scheidt.’ (Mattheus 25, 32) ‘Want Ik had honger en jullie hebben Me te eten gegeven, Ik had dorst en jullie hebben Me te drinken gegeven, Ik vreemdeling en jullie hebben Me opgenomen. Ik was naakt en jullie hebben Me gekleed, Ik was ziek en jullie hebben naar Me omgezien, Ik zat in de gevangenis en jullie kwamen naar Me toe.’ (Mattheus 25, 35-36)
Ik snap het en geef het toe: dat is geen boodschap waarmee je nu de verkiezingen wint. Dat verklaart de lege kerken in onze hele westerse wereld. Wat mensen wel of niet leuk vinden, wel of niet willen horen de Kerk blijft gewoon haar Heer verkondigen, vieren en leven. Hij wil ons leiden.
Dat is Neerlands hoop in bange dagen.
Heilige Maria, koningin van de vrede: bid voor ons.
Heilige Vladimir, patroon van Oekraïne: bid voor ons.
Heilige Nicolaas van Myra, patroon van Rusland: bid voor ons.
Heilige Michaël, patroon van Israël: bid voor ons.
Heilige Porfyrius, patroon van Gaza: bid voor ons.
Heilige Judas Thaddeüs, patroon van hopeloze zaken: bid voor ons.