‘Wie altijd uit is op geld heeft nooit genoeg en wie uit is op rijkdom wil altijd meer. Ook dat is ijdel.’ Aldus Prediker.
Hoarders zijn we allemaal
Wie uit is op rijkdom is niet alleen uit op geld. Legio mensen hebben nooit genoeg spullen.
Er zijn televisieprogramma’s over hoarders: iemand die moeite heeft spullen weg te doen, ongeacht hun waarde of nut. Soms verzamelen hoarders zoveel dat het thuis chaos wordt. Onveilig en onhygiënisch.
Hoeveel kijkers zijn bij die reality tv de heidense variant van de schijnheilige Farizeeër? ‘God, ik dank U dat ik niet zo ben als de andere mensen, hebzuchtig.’(Lucas 18, 11a) Bijna iedereen in onze consumptiecultuur is zo’n hoarder.
De woningbouwcorporatie leverde ooit één losse kast per slaapkamer. De inbouwkast was luxe. Daarmee redt niemand het nu. Er is minstens een kastenwand, een kastenkamer of een inloopkast.
Wie met alle kastruimte nog te weinig bergruimte heeft, die huurt extra opslagruimte bij een gespecialiseerd bedrijf.
Dat biedt andere reality tv: storage wars. Gluren in de opslagruimten van wie de spullen niet meer ophaalde. Hopend tussen al die spullen een schat te vinden. ‘Ook dat is ijdel.’
Financiële hoarders
Ontelbaar zijn de financiële hoarders, mensen die hun spaartegoed oneindig aanvullen. Al zijn er ook legio mensen die daarvan alleen maar kunnen dromen.
Het Nederlands spaartegoed steeg in 2024 met 24 miljard tot ruim 600 miljard euro. In 2023 groeide het met 13 miljard. Volgens de Nederlandse Bank is de forse stijging het gevolg van in 2024 gestegen lonen waardoor een deel van de huishoudens meer geld opzij kon zetten.
Volgens het CBS varieert het gemiddelde spaartegoed per leeftijdscategorie. Mensen van 25 tot 34 jaar hebben gemiddeld € 10.000 op de spaarrekening, vanaf 65 jaar € 50.000. Dat zijn gemiddelden, er zijn uitschieters naar beneden en boven.
Al staat de doorsnee Nederlander niet in de Quote 500: hoe slecht gaat het als het spaargeld jaarlijks met zulke bedragen toeneemt?
Over de Quote 500 gesproken! De 500 rijksten van ons land zijn goed voor 253 miljard euro ofwel zo’n 500 miljoen euro per persoon.
Nummer 1 is biererfgename Charlene de Carvalho-Heineken met 12,1 miljard. De nummer 2 heeft 7 miljard. Nummers 1 en 2 delen de liefde om geen belasting te betalen. Dat schijnt ze ook nog te lukken. Fiscalisten zijn duur, hun constructies ingewikkeld maar als het miljoenen
belastingen bespaart wie zeurt dan nog?
Ongetwijfeld maakt de hele financiële bovenlaag gebruik van alle creatieve constructies, die binnen- en buitenlandse fiscalisten bedenken, om de belasting te vermijden.
Wie niet tot die bovenlaag behoort heeft ook vaak een hekel aan belastingen, net als Charlene de Carvalho-Heineken. Er valt in hun positie alleen weinig te ritselen en de fiscalist is onbereikbaar, veel te duur.
Op Facebook gaat het plaatje met de tekst: “Als een land altijd geld overhoudt om aan andere landen te geven, dan int het zeker te veel belastingen!”
Kletste de Bijbelse Jezus Sirach uit zijn nek?
‘Verheerlijk de Heer met een blij gezicht
en onttrek niets aan de eerstelingen die je moet geven;
Toon bij al je gaven een vrolijk gezicht,
en heilig de tienden met vreugde.
Geef aan de Allerhoogste naar wat Hij geschonken heeft;
geef met een blij gezicht en naar je vermogen.’ (Sirach 35, 10-12)
Nederlandse ontwikkelingshulp herijkt
De parabel van de barmhartige Samaritaan, die voor een niet-volksgenoot zorgde, heeft maatschappelijk zeggingskracht verloren. Ook het goddelijk gebod: bemin je naaste als jezelf.
In die seculiere tijdsgeest gaat de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp. Als kamerlid wilde zij in 2016 de ontwikkelingshulp afschaffen. Zo kon de eigen risico in de zorg worden betaald dus verdwijnen. Lag het aan haar dan was zij nu alleen minister voor Buitenlandse Handel. Een parttime ministersbaan?
De stijging van het Nederlands spaartegoed in 2024 (24 miljard euro) wekt niet de indruk dat die eigen bijdrage onoverkomelijk is. Een beetje politieke goede wil en er was een regeling voor minima mét zorgbehoefte; doeltreffender en goedkoper dan afschaffing van elke eigen
bijdrage.
In de zorg is altijd iets te verbeteren en te besparen. Toch heeft Nederland op wereldschaal een zorg van topniveau. De zorg in Afghanistan of Mali verbleekt bij de onze.
Zelfs de USA mag ons benijden om de toegankelijkheid en vooral (!) de lage kosten die de patiënt in rekening krijgt. Onze premie ziektekostenverzekering is een fractie van die in de USA en de dekking heel veel royaler: delay, deny, defend. Hun verzekeringsmaatschappijen maken forse winst, dus geweldige bonussen voor de top. Hun cliënt heeft als patiënt het nakijken.
De minister met dubbele portefeuille, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, heeft de ontwikkelingshulp herijkt. Niet nieuw, veel van haar voorgangers deden dat.
‘Ontwikkelingshulp moet bijdragen aan ons verdienvermogen.’ Niks nieuws onder de zon. De spreekwoordelijke dominee en koopman trekken al decennia samen op. Haar voorgangers noemden ook de inzet van Nederlandse bedrijven bij ontwikkelingshulp.
Schokkend nieuw: ontwikkelingshulp moet direct bijdragen aan ons eigen belang, relevanter voor de Nederlandse belastingbetaler. Hoe anders is Jezus:
‘Maar als jij barmhartig bent, laat dan je linkerhand niet weten wat je rechter doet, opdat je barmhartigheid in het verborgene gebeurt; en je Vader, die in het verborgene ziet, zal het je lonen.’ (Mat. 6, 3-4)
Volgens de minister is het doel van ontwikkelingshulp dat landen die steun krijgen uitgroeien tot onze handelspartners, bijdragen aan ons verdienvermogen.
Hulp geven met het oogmerk dat de arme onze handelspartner wordt, ons verdienvermogen laat groeien? Naar Jezus’ Woord: Dat doen de heidenen ook!
O ja, we zijn een heidense ofwel geseculariseerde natie! Dat secularisatie zich hoofdzakelijk aandient in onze westerse cultuur (Noord-Amerika, Europa, Australië en Nieuw-Zeeland) met haar rijkdom en onverzadigbare consumptie, de eeuwige ontevredenheid en doorgeschoten individualisme verbaast allesbehalve.
Rupsje Nooitgenoeg. Nooit tevreden, altijd meer en goedkoper willen. Zelfs ten koste van wie ver van ons huis al helemaal niks heeft. Hoarders die in het gemeenschappelijk huis, dat de wereld is, onveiligheid en chaos creëren. Ook dat is ijdel.
Hongerdood Soedan en vrouwenbesnijdenis?
Iedereen snapt dat ontwikkelingshulp niet alle wereldproblemen oplost. Maar alleen hulp geven als dat direct bijdraagt aan ons eigen belang, het verdienvermogen van ons land?
Het ontgaat de meeste Nederlandse belastingbetalers maar Soedan heeft een slepend intern conflict, facties die om de macht vechten. Slachtoffers: de bevolking! Wie anders?
Ruim 8 miljoen mensen ontvluchtten hun huis. De meesten zijn in Soedan, circa 1,5 miljoen vluchtten naar een buurland. In dat land kampen 19 miljoen met grote honger, voor 5 miljoen mensen dreigt de hongerdood. Zet dat af tegen een Nederlandse supermarktkarretje! Wie durft nog te klagen?
Dankzij Elon Musk stopte abrupt de Amerikaanse noodhulp van USAID. Die was niet in het direct belang van de USA. Soedanezen willens en wetens de hongerdood laten sterven?
Noodhulp dient niet direct een Nederlands belang. Voor de perverse geest: doodgehongerde Soedanezen bereiken nooit Nederland. Een gruwelijke oplossing voor de “asielcrisis”, die is gecreëerd door puur politieke én parallelle bestuurlijke onwil?
Handelspartner wordt Soedan ook niet, het land ligt in puin. Tenzij een perverse geest kans ziet op lokale slavenmarkt. Die schijnt er te bestaan. Illegaal maar zo’n burgeroorlog moet ergens van betaald worden.
De minister wil ook niet dat ontwikkelingshulp bijdraagt aan vrouwenrechten. Curieus, zij is zelf een vrouw.
Vrouwenbesnijdenis tegengaan? Het draagt niet direct bij aan ons eigen belang, het levert geen verdienvermogen op. De relevantie voor de Nederlandse belastingbetaler? Die voelt zo’n verminking niet en ervaart ook de gevolgen ervan niet.
Vrouwen en meisjes in Afghanistan die niet gezien, gehoord mogen worden en ook niet naar school mogen? De strijd tegen hun apartheid, op basis van geslacht, past niet in het beleid van de vrouwelijke minister; dient niet direct ons belang en het leven ook geen handel op.
GRUWELIJK EGOISTISCH! Het is van God los.
Waar de westerse cultuur God losliet, werd zij omarmd door de grote Verleider. Die Verleider toonde de westerse mens alle heerlijkheden van de consumptiemaatschappij. We hebben, als Adam en Eva bij de zondeval, ervan gesmuld en genoten ten koste van alles en nog wat.
Ten koste van het milieu, het klimaat, onze gezondheid en de medemens. De laatste zien we niet als broeder of zuster maar als concurrent, de vijand bij onze onverzadigbare drang om te consumeren.
In de film The Devil’s Advocate (1997) speelde acteur Al Pacino, vermomd als eigenaar van een advocatenkantoor, ijzingwekkend de rol van die grote Verleider, Satan zelf. Hij zegt als de grote Verleider: ‘Wie zou bij zijn volle verstand, ontkennen dat de 20e eeuw helemaal
van mij was?'
‘En u die rijk bent: huil en jammer over de rampen die over u komen. Uw rijkdom is verrot, uw mooie kleren zijn door motten verteerd, uw goud en zilver is verroest. Die roest zal tegen u getuigen en als een vuur uw lichaam verteren. Schatten hebt u verzameld, terwijl het de laatste dagen zijn. Hoor, het loon dat u hebt onthouden aan de arbeiders die uw velden hebben gemaaid, roept luid, en de kreten van uw oogsters zijn doorgedrongen tot de oren van de Heer der heerscharen. U hebt op aarde gezwelgd en gebrast, u hebt uzelf vetgemest voor de dag van de slachting. U hebt de rechtvaardige gevonnist en vermoord; hij heeft geen verweer tegen u.’ (Jacobus 5, 1-6)
De hulp die Nederland ontving: knettergek?
Wat als we de “wijsheid” van de hedendaagse ontwikkelingshulp loslaten op onze eigen geschiedenis?
Tijdens de 2e Wereldoorlog kampte West-Nederland met een hongersnood, de Hongerwinter. Honderdduizenden Nederlanders crepeerden de honger, van november 1944 tot en met april 1945. Het kostte circa 30.000 Nederlanders hun leven. De geallieerden dropten voedsel boven West-Nederland.
Vliegtuigen die het voedsel dropten hadden gebruikt kunnen worden om de agressor van die dagen nog eens flink te bombarderen om het oorlogseinde te verhaasten.
Waren die droppings in het eigen belang van de geallieerde belastingbetalers? Zij hadden zelf oorlogseconomieën, voor hun eigen bevolking was alles gerantsoeneerd en op de bon.
Voor de donerende landen van 1944/1945 geldt wat Paulus schrijft over de christenen in Macedonië: ‘Hoewel ze door verdrukkingen zwaar werden beproefd vloeiden ze over van vreugde, en ondanks hun diepe armoede was hun vrijgevigheid overstelpend. Want zij hebben naar vermogen gegeven; ik durf te zeggen: boven hun vermogen.’ (2 Kor. 8, 2-3)
De Watersnoodramp van 1953 trof niet alleen Zeeland maar ook België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Landelijk werd er ingezameld, ‘Beurzen open, dijken dicht’, maar ook internationaal.
Scandinavische landen doneerden complete woningen! Was dat direct in hun eigen belang? Werden hun belastingbetalers er beter van als dakloze Zeeuwen onderdak hadden?
Waren de landen die Nederland te hulp kwamen beredeneerd vanuit de huidige “wijsheid” en verwoord in hedendaagse parlementaire taalgebruik: knettergek?
Of was het menselijke empathie, mededogen, naastenliefde en passend gedrag van wat nog een christelijk Europa was?
‘Alles wat gij wilt dat de mensen voor u doen, doet dat ook voor hen. Dat is Wet en Profeten.’
Het vervolg van deze blog kunt u lezen door hier te klikken.