Overweging 24 september 2023 voor het radioprogramma Veur de preek van RTV Drenthe
Protestanten én katholieken kennen het bekende, door de predikant Jan Wit geschreven, lied:
‘Door de wereld gaat een woord
en het drijft de mensen voort:
“Breek uw tent op, ga op reis
naar het land dat Ik u wijs.’
Dat woord van God dat door de wereld gaat, verleidde Abram om zijn tent op te breken. Zijn familie en alles wat hem veilig en vertrouwd was achter zich te laten en die reis te beginnen. Gaande die reis leerde Abram God kennen. Abram werd gezegend, niet alleen voor zichzelf maar om óók anderen tot zegen te zijn.
Dat woord van God dat door de wereld gaat, gaf Mozes kracht om een volk slaafgemaakten in alle uithoeken van Egypte de tenten te laten opbreken en samen de weg te gaan naar het land dat God beloofd had en wijzen zou. Gaande de reis leerden Mozes en Israël God kennen; met vallen en opstaan.
Wie God ook maar een beetje kent en Hem een wezenlijk plek in het leven geeft, die wordt vanzelf een beetje wereldvreemd. ‘Een beetje vreemd maar wel lekker.’, klonk het ooit in een reclame. God is namelijk niet van deze wereld. Goed gemutst kun je dan op vlotte melodie het refrein zingen:
‘Here God, wij zijn vervreemden
door te luis’tren naar uw stem.
Breng ons saam met uw ontheemden
naar het nieuw Jeruzalem.’
Dat woord van God gaat nog altijd door de wereld. Ook vandaag en morgen. In landen met onze westerse cultuur krijgt God nauwelijks een reactie op zijn woord. In ons land heeft 58% van de bevolking helemaal niks met God.
Toen Abram, Mozes en dat slaafgemaakte Hebreeuws volk de stem van God hoorden om de tent op te breken en op reis te gaan naar de hun onbekende eindbestemming
hadden zij niks te verliezen maar wel alles te winnen.
Naar wereldlijke maatstaf heeft de westerse in 2023 gelovige materieel veel te verliezen! In de geschiedenis van de mensheid heeft onze cultuur het hoogste niveau van ontwikkeling, consumptie en wat al niet meer. Zelfs bij alle zorgen en problemen die er ook écht zijn.
‘Breek uw tent op, ga op reis naar het land dat Ik u wijs?’ Hoewel mensen lyrisch worden van vakanties, backpacken, stedentrips en andere reisjes wil iedereen bij thuiskomst linea recta terug in de eigen tent!
‘Here God, wij zijn vervreemden door te luis’tren naar uw stem?’ Werkelijk?
Ik vrees dat gelovigen veel méér van God vervreemd zijn dan van de samenleving. In onze cultuur en tijdsgeest presteren veel gelovigen hetzelfde als mensen die niks met God hebben en jagen ook nog hetzelfde na.
De maatschappelijke drang naar privacy en individualisme, consumptiedrang, achterdocht en ontevredenheid. Gelijk hebberigheid, eigen belang zien en dienen. Dezelfde driftbuien, partijtwisten, wrokkigheid, enzovoorts. Ik ben bang dat God onderhand wel doorheeft dat een groot deel van de zangers bij dit refrein jokt.
Het christendom lijkt in onze cultuur op Abram, in de tijd vóór zijn roeping wel te verstaan. De onvruchtbaarheid van Abram en zijn Saraï is de religieuze onvruchtbaarheid van onze tijd en cultuur. Materieel, aan tenten geen gebrek. Een overvloed aan kerken en cultureel erfgoed.
Door de wereld gaat een woord
en het drijft de mensen voort:
“Breek uw tent op, ga op reis
naar het land dat Ik u wijs.’
Durven we samen met Abram en Saraï, Mozes en het bevrijdde volk spiritueel op reis?
Breken met wat bij ons leven, onze cultuur en tijdsgeest hoort? Weg uit dit land, weg uit al die vertrouwde kaders, verwachtingen en onze persoonlijke opinies over alles en iedereen?
Zou het spiritueel lukken? Of is het zuchten en schelden als de tent opgebroken wordt?
Als we blijven steken in bekende structuren, kerkelijke en persoonlijke gewoonten waarvan we wéten dat die ten dode zijn opgeschreven… hoe kunnen we dan religieus vruchtbaar als Abram worden en anderen tot zegen zijn?
In Godsnaam!